Κείμενο: Νάντια Μασσαχού
Φωτογραφία: Νίκος Λυμπερτάς
Με ορμητήριο την Αράχωβα, πραγματοποιήσαμε μια από τις πιο ενδιαφέρουσες εκδρομές στη γύρω περιοχή. Τους δημοφιλείς Δελφούς. Ξεκινάμε από το ότι το τοπίο που θα αντικρίσετε έως ότου φτάσετε στον τελικό σας προορισμό θα σας ενθουσιάσει. Καταπράσινες ελατόφυτες πλαγιές (πλέον ολόλευκες μιας και έχει χιονίσει) και η φύση στα καλύτερα της να αγκαλιάζει τις στροφές του δρόμου, συνθέτουν ένα τοπίο που προκαλεί απόλυτη ηρεμία και χαλάρωση. Η συνολική απόσταση από την Αράχωβα μέχρι τους Δελφούς είναι μόλις 10 χλμ.
Αξίζει να σημειωθεί πως η Αράχωβα οφείλει «κομμάτι» της αίγλης της στους Δελφούς, που ήταν παγκοσμίως γνωστοί μιας και εκεί λειτούργησε το σημαντικότερο μαντείο του αρχαιοελληνικού κόσμου. Ορδές τουριστών διαχρονικά, με πέρασμα το χωριό, και τελικό προορισμό τους Δελφούς, έφταναν εδώ για να αντικρίσουν ένα από τα πιο συγκλονιστικά τοπία του κόσμου.
Γνωστοί και ως «ομφαλός της γης», αποτελούν το σημείο που ιδρύθηκε και άκμασε το σημαντικότερο θρησκευτικό κέντρο της αρχαιότητας. Μάλιστα, ο αρχαιολογικός τους χώρος χαρακτηρίστηκε το 1987 μνημείο της UNESCO. «Απλωμένοι» στις νότιες πλαγιές του Παρνασσού, σήμερα, διατηρούν αμείωτο το ιστορικό-αρχαιολογικό ενδιαφέρον των επισκεπτών, καλύπτοντας συνάμα και τις σύγχρονες ανάγκες τους.
Τι θα δείτε / τι θα κάνετε:
1. Την Κασταλία Κρήνη: Θα αφιερώσετε αρκετό χρόνο για να εξερευνήσετε τον αρχαιολογικό χώρο των Δελφών. Προσοχή, γιατί εδώ οι πινακίδες δεν είναι ιδιαίτερα χρηστικές οπότε πρέπει να είστε αρκετά παρατηρητικοί και ενδεχομένως προετοιμασμένοι από πριν για τις βασικές σας στάσεις. Ξεκινάμε με την Κασταλλία Κρήνη. Σε αυτή την ιερά πηγή πλενόταν η Πυθία, οι ιερείς και το προσωπικό του ναού, αλλά και οι θεoπρόποι (όσοι ήθελαν να συμβουλευτούν το μαντείο και την Πυθία), ενώ με το νερό που ανάβλυζε από την πηγή καθαριζόταν και ο ναός του Απόλλωνα. Η πρώτη κρήνη χρονολογείται στο 600-590 π.Χ. και εντοπιζόταν κοντά στον αρχαίο δρόμο (πρόκειται για την κρήνη που διακρίνεται σήμερα δίπλα στο δημόσιο δρόμο). Υπήρχε και η Κάτω Κασταλία με μια κτιστή λεκάνη και μια πλακόστρωτη αυλή με πέτρινους πάγκους να απλώνονται μπροστά της. Η νεότερη μορφή της είναι εκείνη της Κασταλίας του Βράχου που χρονολογείται περί τον 1ο αιώνα π.Χ., περίπου 50 μ. ψηλότερα από το σημείο που βρισκόταν η αρχαϊκή.
Tip: Η Κασταλία βρίσκεται στη χαράδρα των Φαιδριάδων, στο βράχο που ονομάζεται Φλεμπούκος (στην αρχαιότητα ήταν γνωστός ως Υάμπεια), και σύμφωνα με την παράδοση οφείλει το όνομά της σε μια νύμφη που έπεσε στην πηγή προκειμένου να σωθεί από το κυνηγητό του ερωτευμένου Απόλλωνα. Το νερό της έφτανε στην ομώνυμη κρήνη μεταξύ του αρχαίου γυμνασίου των Δελφών και του τεμένους του Απόλλωνα μέσω ενός αγωγού.
2. Το Θόλο Αθηνάς Προναίας και το Θησαυρό των Αθηναίων: Ο Θόλος κεντρίζει το βλέμμα και το ενδιαφέρον όλων όσοι παρακολουθούν από κοντά το ιερό της Αθηνάς Προνοίας, που εντοπίζεται μεταξύ του νεότερου ναού της Αθηνάς και του θησαυρού των Μασσαλιωτών. Σε πολύ κοντινή απόσταση βρίσκεται και το Αρχαίο Γυμνάσιο που δεν πρέπει να χάσετε και συμπεριλαμβάνεται στα σημαντικότερα αξιοθέατα του αρχαιολογικού χώρου.
Ο Θησαυρός των Αθηναίων από την άλλη εντοπιζόταν πάνω στην Ιερά Οδό, απέναντι από τους θησαυρούς των Συρακουσίων και των Κνιδίων, δίπλα στο βουλευτήριο της πόλης των Δελφών. Το κτίσμα από παριανό μάρμαρο είναι δωρικού ρυθμού και φέρει τη μορφή ναΐσκου, όπως άλλωστε συνέβαινε με τους περισσότερους θησαυρούς. Τα ανάγλυφα που το κοσμούσαν απεικονίζουν άθλους του Ηρακλή και του Θησέα, ενώ στους τοίχους του έχουν σωθεί αρκετές επιγραφές με κείμενα που δίνουν πολλές πληροφορίες για τις αρχαίες γιορτές και τα έθιμα, καθώς και δύο ύμνοι προς τον Απόλλωνα, που βοήθησαν στη μελέτη της μουσικής.
3. Το Ναό του Απόλλωνα: Το σημαντικότερο μνημείο στον αρχαιολογικό χώρο των Δελφών, ο Ναός του Απόλλωνα, δέσποζε στο κέντρο, ενώ το εσωτερικό του κοσμούσαν αγάλματα και αφιερώματα προς το θεό. Είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με την Πυθία, καθώς σε μια καταπακτή του εκείνη ερχόταν σε έκσταση. Σύμφωνα με σύγχρονους μελετητές μάλιστα, υποστηρίζεται πως η Πυθία αναμασούσε φύλλα δάφνης αναπνέοντας αναθυμιάσεις από τη καύση βοτάνων.
Τα ερείπια του ναού που συναντάμε σήμερα στον αρχαιολογικό χώρο χρονολογούνται από το 330 π.Χ. Πρόκειται για ένα χαρακτηριστικό δείγμα κτίσματος δωρικού ρυθμού, με 6 κίονες στις στενές πλευρές και 15 στις μακρές, ενώ για το εσωτερικό του ναού τα στοιχεία που σώζονται είναι ελάχιστα.
Tip: Τα φιλοτεχνημένα από τους Αθηναίους γλύπτες Πραξία και Ανδροσθένη αετώματα του ναού ήταν κατασκευασμένα από παριανό μάρμαρο και απεικόνιζαν τον Απόλλωνα με τις Μούσες (το ανατολικό) και το Διόνυσο ανάμεσα στις Θυιάδες (το δυτικό).
4. Την Ιερά Οδό: Ο δρόμος που ξεκινούσε από την είσοδο του τεμένους του Απόλλωνα και κατέληγε στο βωμό των Χίων και το ναό, είναι γνωστός ως η Ιερά Οδός των Δελφών. Είναι ο δρόμος που ακολουθούσαν κάθε φορά που επισκέπτονταν τους Δελφούς οι θεοπρόποι (εκείνοι που απευθύνονταν στο μαντείο για να ζητήσουν κάποιο χρησμό), έτσι ώστε να πάρουν προτεραιότητα για τη μαντεία της Πυθίας. Για να γίνει, αυτό, ωστόσο έπρεπε πρώτα να προβούν σε κάποια θυσία στο βωμό, που εντοπιζόταν στο ψηλότερο σημείο του μονοπατιού. Από αυτή τη διαδικασία εξαιρούνταν οι πολίτες των πόλης και κάποιοι ιδιώτες, όπως Κορίνθιοι, Νάξιοι, Θηβαίοι κ.ά.
Η δημιουργία του τοποθετείται στα αρχαϊκά χρόνια, ενώ το οδόστρωμα που συναντά σήμερα ο επισκέπτης χρονολογείται από την πρωτοβυζαντινή εποχή. Το μονοπάτι είχε ανηφορική κλήση και μήκος περίπου 200 μ., καταλήγοντας μπροστά στον ιερό βωμό.
Tip: Ο επισκέπτης σήμερα ακολουθεί τον ίδιο δρόμο για να οδηγηθεί στο χώρο του βωμού.
5. Το Αρχαίο Στάδιο Δελφών και το Αρχαίο Θέατρο: Από τα καλύτερα διατηρημένα αξιοθέατα του είδους, το αρχαίο στάδιο Δελφών εντοπίζεται στο ψηλότερο σημείο πάνω από το ιερό του Απόλλωνα, βορειοδυτικά του θεάτρου. Για να κατευθυνθείτε προς την είσοδό του, πρέπει να πάρετε το ανηφορικό μονοπάτι που θα συναντήσετε στην αριστερή πάροδο του θεάτρου. Εδώ, αιώνες πριν χιλιάδες θεατών παρακολουθούσαν αθλητικά αγωνίσματα.
Στο βορειοδυτικό τμήμα του ιερού του Πυθίου Απόλλωνος βρίσκεται το αρχαίο θέατρο των Δελφών. Πρόκειται για ένα από τα ελάχιστα θέατρα της αρχαιότητας για το οποίο υπάρχουν ακριβή στοιχεία τόσο για τη χρονολογία δημιουργίας του, όσο και για τις μορφές και τη χρήση που είχε κατά το πέρασμα των αιώνων. Εδώ κατά την αρχαιότητα διεξάγονταν οι αγώνες ενόργανης μουσικής και φωνητικής, στο πλαίσιο των Πυθίων και διάφορων άλλων θρησκευτικών εορτών.
Tip: Το μήκος του στίβου στο Αρχαίο Στάδιο αγγίζει τα 177,55 μ. και το πλάτος τα 25,50 μ., όσα δηλαδή και εκείνο των ρωμαϊκών σταδίων. Το σχέδιο του σταδίου μοιάζει με φουρκέτα, με δύο παράλληλες ζώνες εδράνων να συναντιούνται σε ημικύκλιο. Η συνολική χωρητικότητά του υπολογίζεται ότι έφτανε τους 5.000 θεατές. Το αρχαίο στάδιο των Δελφών είναι το μοναδικό σε όλη την Ελλάδα με τοξωτή θριαμβική είσοδο.
6. To αρχαιολογικό μουσείο Δελφών: Αποτελεί αναμφίβολα ένα από τα σημαντικότερα μουσεία της χώρας μας. Στο αρχαιολογικό μουσείο Δελφών για την ακρίβεια φτάνουν 700.000 επισκέπτες κάθε χρόνο, γεγονός που τον καθιστά δεύτερο σε επισκεψιμότητα μετά την Ακρόπολη. Εδώ, παρουσιάζεται με τον καλύτερο τρόπο η ιστορία του περίφημου δελφικού ιερού και του διάσημου μαντείου, μέσα από μια πλούσια συλλογή γλυπτών, αγαλμάτων κ.α.
Tip: Δεν πρέπει να χάσετε εκθέματα όπως: το άγαλμα του Ηνίοχου, τη Σφίγγα των Ναξίων, τα τμήματα της ζωφόρου του θησαυρού των Σιφνίων, τα θραύσματα των μετοπών με απεικονίσεις των άθλων του Ηρακλή από το θησαυρό των Αθηναίων, τον Ομφαλό και τα αγάλματα των μυθικών αδερφών Κλέοβις και Βίτων.
Επίσης, στο lobby λειτουργεί κατάστημα πώλησης εντύπων και καφετέρια, που προστέθηκαν στο δυναμικό του μουσείου μετά την τελευταία ανακαίνισή του.
7. Το Πατρικό Μας: Εγγύηση στην γεύση και το καλό φαγητό. Το Πατρικό Μας είναι μακράν το καλύτερο εστιατόριο της πόλης και πραγματικά αξίζει να του αφιερώσετε το μεσημεριανό ή βραδινό σας break (από τις βόλτες και τα μουσεία!). Θα το συναντήσετε στον κεντρικό δρόμο, και θα σας ανοίξει την όρεξη μέσα από τις αυθεντικές του προτάσεις παραδοσιακής ελληνικής κουζίνας. Τα πάντα εδώ είναι σπιτικά και θυμίζουν φαγητό της μαμάς στην καλύτερη εκδοχή του. Επιλέξτε ανάμεσα από ντόπια κρεατικά της ώρα, μαγειρευτά, και άπειρα ορεκτικά.
9. Τη σύγχρονη πόλη: Μπορεί να είναι πασίγνωστοι για το αρχαιολογικό τους ενδιαφέρον, ωστόσο οι Δελφοί έχουν κι ένα σύγχρονο κομμάτι. Η αλήθεια είναι πως δεν θα αντικρίσετε μια γραφική πόλη, με όμορφα καλντερίμια, παρολ’ αυτά θα απολαύσετε μια βόλτα στον κεντρικό δρόμο Παύλου και Φρειδερίκης, ο οποίος και συγκεντρώνει στο μεγαλύτερο ποσοστό όλη την κινητικότητα και ζωή. Εδώ, βρίσκονται παραδοσιακές ταβέρνες αλλά και cafes για να επιλέξετε και να περάσετε όμορφα τη μέρα σας (δείτε παραπάνω τις καλύτερες προτάσεις για φαγητό και καφέ/ποτό).
10. Το Χρισσό: Σε απόσταση 6 χλμ από τους Δελφούς, το Χρισσό (στους πρόποδες του Παρνασσού και πάνω από τον ελαιώνα της Άμφισσας ), θα σας γοητεύσει με την γραφική του ομορφιά. Τα γοητευτικά αρχοντικά, οι πετρόχτιστες εκκλησίες, η κεντρική γραφική πλατεία με τον μεγάλο πλάτανο και τα παραδοσιακά του ταβερνάκια και καφενεία είναι μερικά από όσα θα σας μυήσουν στην «ζωή του χωριού».
Tip: Προτιμήστε την ιστορική ταβέρνα του Φούρλα (λειτουργεί περίπου 55 χρόνια, τηλ. 22650 82908) με τη μεγάλη βεράντα και την απρόσκοπτη θέα στην Ιτέα και το Γαλαξίδι.
(ΠΗΓΗ:www.newsbeast.gr)
